Durf samen het gesprek aan te gaan over vernieuwing

Studenten waren gewend dat de docent vertelde wat ze moesten leren en doen. Nu vraagt de docent: ‘Wat is jouw opdracht en hoe kan ik je erbij helpen?’ Deze andere insteek is een trend in het onderwijs. Het wordt minder een kwestie van kennis doorgeven en meer van studenten leren waar ze zelf kennis vandaan kunnen halen, hoe ze die moeten duiden en op waarde kunnen schatten. Ze zien hoe onderzoek niet op zichzelf staat, maar nodig is om goede communicatiemiddelen te maken. Studenten snappen daardoor veel eerder hoe alles in de communicatie met elkaar samenhangt.

Onderwijs verzorgen is niet zozeer het goede antwoord geven, maar de volgende vraag durven stellen. Een antwoord is helemaal niet zo relevant. Juist door vragen te durven stellen, leer je. We zien nu al het resultaat aan hun scripties. Studenten denken kritischer na over hun eindproduct, in plaats van dat ze doen wat ze denken wat wij van ze verwachten.

Aan elke leerkring nemen docenten met verschillende expertises deel. Zij kunnen elkaar tegenspreken over de volgende stappen in een opdracht – een bijzondere ervaring voor studenten! Het is vervolgens aan hen om de verschillende meningen te wegen en een keuze te maken. In het werkveld is er ook geen absolute waarheid, er zijn alleen meningen. In die omgeving moeten onze studenten zich met goede argumenten staande zien te houden.

Deze andere visie op onderwijs kan beangstigend zijn voor docenten. Ze vallen uit hun oude rol. We hadden dan ook flinke discussies over de nieuwe koers. Dan kan het heel makkelijk zijn om te zeggen: we gaan weer lesgeven op de oude manier, die kennen we tenminste. In plaats daarvan durven we op deze weg verder te gaan, die te verbeteren en verder te ontwikkelen. Deze vernieuwing is deels mogelijk dankzij collega’s die de hbo-master Leren & Innoveren volgden bij Inholland. Ze deden er de nieuwste inzichten over betekenisvol onderwijs op en verwerkten deze in het curriculum. Zo’n master gun ik elke docent!

Wat mij betreft stoppen we niet met het vernieuwen van ons onderwijs. Als het aan mij ligt, schrappen we bijvoorbeeld alle tentamens. Volgens onderzoeken bieden die niet de hoogste leeropbrengst en met de praktijk van het werkveld hebben ze ook weinig te maken. Waarom bewijzen studenten niet met opdrachten voor echte organisaties dat ze relevante kennis bezitten? Excellente eindproducten kunnen zo in hun portfolio, voor als ze gaan solliciteren. Een beter voorbeeld van betekenisvol onderwijs kan ik niet verzinnen.”