"Het is veel efficiënter dan honderden koeien één voor één nakijken.”
Je associeert een veehouderij misschien niet snel met hightech apparatuur, maar ook boeren gaan met hun tijd mee. Met nieuwe technieken houden ze de gezondheid en productie van hun melkveestapel in de gaten. Alleen is niet iedereen op de hoogte van deze moderne snufjes. De projectgroep Leermodule SmartDairyFarming wil toekomstige veehouders deze kennis bijbrengen, die mensen én dieren ten goede komt.
In opdracht van Wageningen UR ontwikkelden vijf studenten Dier in de Duurzame Samenleving (Dier- en Veehouderij) van Inholland Delft een leermodule over sensoren en managementsoftware voor toekomstige boeren in het mbo. Dat deden ze in het kader van het proefproject SmartDairyFarming. Daarin werken bedrijven, kennisinstellingen en melkveehouders aan innovatieve middelen op het gebied van diergezondheid, vruchtbaarheid en voeding.
Kelly Hoogkamer, Wouter van Mierlo, Lisanne van Dongen, Nicky Kuijlenburg en Victoria Kit deden uitgebreid literatuurstudie naar veelgebruikte, nieuwe technieken, waaronder sensoren en managementprogramma’s. Deze up-to-date informatie verwerkten ze in de leermodule. “Het is de toekomst, maar de bekendheid laat te wensen over”, zegt teamlid Victoria Kit.
Ze noemt een paar recente ontwikkelingen: “Sensoren in kleine kastjes aan de benen van koeien meten het aantal stappen dat ze zetten. Andere sensoren monitoren hun herkauwactiviteit, lichaamstemperatuur en melk. Zo brengen ze de gezondheid van de koe in beeld. Software koppelt deze gegevens en biedt de boer een overzicht van de gezondheid van zijn veestapel. Het is veel efficiënter dan honderden koeien één voor één nakijken.”
Probleem: toekomstige veehouders weten niet veel over die nieuwe werkwijze, terwijl de financiële voordelen voor de boer groot zijn. Victoria legt het uit met een voorbeeld: “Als koeien een vruchtbare periode hebben en ‘tochtig’ worden, gaan ze meer bewegen. Sensoren nemen dat waar en geven de boer een seintje, zodat hij ze de dieren kan insemineren met stierenzaad. Die betere timing is belangrijk, want als de koe geen kalf krijgt, geeft ze geen melk, waardoor de boer geen inkomsten heeft.”
Maar ook koeien profiteren, want gezondheidsproblemen van de dieren komen veel eerder aan het licht. Victoria: “Als een sensor bijvoorbeeld een verhoogde temperatuur in de uier detecteert, kan het betekenen dat de koe de ziekte mastitis (uierontsteking .red) heeft. De boer kan zulke aandoeningen nu laten behandelen voordat dieren ziek worden.”
De studenten deden op verschillende plekken inspiratie op voor hun leermodule. Ze spraken met leerlingen van een mbo-opleiding Melkveehouderij. Daar gaven docenten het projectteam veel tips, onder meer over het geschikte leesniveau. Ook namen de studenten er een video op voor in de leermodule, net als bij twee boerderijen. De leermodule bevat vijf lessen die ieder ongeveer negentig minuten duren. Leerlingen maken onder meer opdrachten en mindmaps, geven presentaties en leggen een praktijkbezoek af.
De betrokken opleiding Melkveehouderij is al net zo enthousiast over de leermodule als de studenten zelf. Dit vernieuwende en creatieve project gaf ze een nieuwe kijk op hun vak en zo hopen dat mbo-leerlingen de lessen leuk en innovatief vinden.
Lees ook over de tien andere projecten die genomineerd zijn voor de Wij Inholland award 2016.
