Hoe helpen we ondernemers om op een duurzame en sociale wijze een goede boterham te verdienen?
Met ons praktijkgericht onderzoek helpen we ondernemers de transitie te maken naar een circulaire manier van werken, waarmee zij óók een goede boterham kunnen verdienen. Eenzijdige systemen gericht op geld verdienen, kunnen we niet langer volhouden. “We tasten de aarde aan, het is echt vijf voor twaalf”, zegt een oprecht bezorgde associate lector Gerry Kouwenhoven.
Lange tijd draaide het in de land- en tuinbouw vooral om één ding: geld verdienen. Maar volgens Gerry Kouwenhoven, associate lector Investeren in circulaire land- en tuinbouw, kunnen we zo’n eenzijdig economisch systeem niet langer volhouden. Zij pleit voor manieren om niet alleen financieel, maar ook ecologisch en sociaal voordeel te behalen. Hoopgevend is dat deze benaderingen zowel in binnen- als buitenland vruchtbare bodem vinden. Zoals in Marokko, Caribisch Nederland, Indonesië en Suriname.
"We lopen tegen de grenzen aan van onze planeet en dat komt omdat veel van ons blind varen op groei en winst. Het is een lineair systeem dat we moeten zien om te buigen naar een circulair. Een systeem waarin economie in balans is met ecologie en sociale waarden, zoals goede arbeidsomstandigheden, goed en gezond en duurzaam geproduceerd voedsel."
Voor Gerry is het niet de vraag óf maar hóe de transitie naar een duurzaam, sociaal en circulair systeem in gang kan worden gezet. “Het is een paradigmashift waarin één ding vaststaat: niemand binnen of buiten de sector kan dit op eigen houtje voor elkaar krijgen. Dit vraagt om een gezamenlijke inspanning."
Internationaal samenwerken is een manier om invulling te geven aan de maatschappelijke opgave om nieuwe verdienmodellen op te zetten. Inholland werkt momenteel mee aan verschillende internationale onderzoeken naar vernieuwende strategieën voor bedrijven om inkomsten te genereren. Op deze pagina lees je meer over de projecten in onder andere Suriname, Indonesië en de Nederlandse Cariben.
Hoe verleg je als ondernemer de focus van pure winst en groei naar het creëren van waarde op economisch, ecologisch en maatschappelijk vlak? Welke mindset is er nodig? En wat zijn de eerste stappen die je kunt nemen?
In deze aflevering van Onderzoekers over de Toekomst delen lectoren Gerry Kouwenhoven en Wina Smeenk hun inzichten over de transitie naar duurzaam en sociaal ondernemen. Want de manier waarop we nu te werk gaan, is niet meer houdbaar.
"De kennis van Inholland over nieuwe verdienmodellen past goed bij het combitrack approach-beleid van Nederland om economische, ecologische en sociale waarden in het buitenland te bevorderen."
In de bossen van Suriname draait het al jaren om twee dingen: hout en goud. Hout om te kappen, goud om te delven. De exploitatie gebeurt echter op zo’n destructieve manier, dat het leidt tot ontbossing. Dit vormt een bedreiging voor de lokale gemeenschappen, want zij zijn afhankelijk van het bos. Kunnen we voor hen geen alternatieve manier van ondernemen opzetten? Dat is de centrale vraag voor het Living Lab Duurzaam Bosbeheer in Suriname waar Inholland met onderzoekers, kennis- en werkveldpartners en studenten, zowel in Nederland als Suriname, bij betrokken is.
Bonaire, Sint Eustatius en Saba zijn bijzondere gemeenten van Nederland. Deze eilanden zijn voor hun voedselvoorziening afhankelijk van import uit de VS, Venezuela en Nederland. Gerry: “We willen de eilandbewoners helpen zelfvoorzienend te zijn. Het gaat om het vinden van nieuwe manieren van ondernemen en om meervoudige waardencreatie, waarbij ze op een duurzame wijze hun eigen voedsel verbouwen wat hen als gemeenschap veerkrachtiger maakt. We richten ons met name op jongeren. Die moeten de landbouwketen zien als een aantrekkelijke sector om in te werken.”
“Studenten met een Caribische achtergrond spelen een sleutelrol in het project”, zegt docent-onderzoeker Jenny Abbenbroek. “Zij weten als geen ander wat er speelt in Caribisch Nederland en kunnen na hun opleiding mogelijk het verschil maken en de eilanden en hun bewoners in hun kracht zetten. Hun motivatie voor het project is ook groot. "Ik wil een bijdrage leveren aan mijn eiland", hoor ik ze zeggen en sommigen keren ook echt terug na hun opleiding.”
De studenten hebben de afgelopen maanden een training gevolgd om studentfacilitators te worden. “In mei en juni gaan ze vervolgens naar de Caraïben om workshops te geven”, vertelt Jenny. “Doel is om twee nieuwe experimenten te ontwerpen die we in het tweede jaar van het project kunnen uitvoeren, waarbij de focus ligt op de toekomstige generatie.”
"Onze studenten kunnen ondernemers helpen wakker schudden en los te komen uit hun vastgeroeste patronen. Dankzij hun verrassende ideeën en frisse blik helpen ze hen om te innoveren en vooruit te kijken," stelt Gerry. In de podcastaflevering van Onderzoekers over de Toekomst gaan Gerry en Wina in gesprek over de toekomst van ondernemen. Ondernemers moeten openstaan voor innovaties en zich durven los te maken van hun bestaande werkwijzen.
“Regeneratief toerisme is een vernieuwende vorm van ondernemen waar de gemeenschappen zelf ook beter van worden. Daarnaast leveren de bossen allerlei natuurlijke producten, zoals noten, waarvan je olie kunt maken. Hoe zet je daarvoor een productieketen op waarbij de gemeenschappen een eerlijke prijs ontvangen?”
“Onze maatschappelijke opgave strekt zich tot over onze landsgrenzen, dus delen we graag onze kennis en ervaring internationaal," zegt Gerry. "Samen met andere agrarische hogescholen en Indonesische universiteiten starten we een project op het Indonesische eiland Kalimantan gericht op tropische bosbouw en herstel van het bos waar de lokale bevolking van profiteert. Dit staat dus lijnrecht tegenover de palmolie-industrie die ten koste gaat van het regenwoud en de bestaanszekerheid van de bevolking. We onderzoek daarbij of een vorm van regeneratief toerisme ook bij kan dragen aan zo’n meerwaardig verdienmodel.”
Ontdek meer onderzoeken naar hoe ondernemers duurzaam en sociaal een goede boterham kunnen verdienen.
"Je boterham verdienen op een zelfvoorzienende manier in harmonie met de natuur. Dat is wat onze leefomgeving duurzaam maakt en onze samenleving en de sector veerkrachtig."
Interesse in een samenwerking? Of heb je een vraag?
