We hebben allemaal belang bij de gebouwde omgeving. Hoe we hier wonen, werken en recreëren heeft direct invloed op het leven van ons en van anderen. We hebben dan ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid om de uitdagingen voor de gebouwde omgeving samen vorm te geven. Sterker nog, juist door gezamenlijk te werken aan duurzaamheid, leefbaarheid, veerkracht en toekomstbestendigheid komen we tot betere, breed gedragen oplossingen.
Het lectoraat Gebouwde Omgeving van het Research and Innovation Centre Techniek, Ontwerpen en Informatica richt zich op innovaties voor de gebouwde omgeving binnen een ontwikkelproces van integraal ontwerpen en participatief creëren. Aan de hand van actuele maatschappelijke opgaven zetten we praktijkgerichte onderzoeksprojecten en -programma’s op om (toekomstige) professionals van verschillende disciplines te laten samenwerken met niet-professionals, zoals bewoners en andere eindgebruikers. Dankzij de combinaties van al hun perspectieven kunnen we werken aan integrale sociaal-technische oplossingen die ook beleidsmatig omarmd kunnen worden. Zo leiden we professionals op die met hun kennis, houding en gedrag passen bij de transitie naar een duurzame en veerkrachtige samenleving.
De eerste stap in integraal ontwerpen en participatief creëren is de kokers tussen de verschillende disciplines in de ontwerp-, bouw- en technieksector (OBT) doorbreken. Dat willen we de professionals van morgen nu al leren. Met hun specifieke kennis van hun vakgebied laten de docentonderzoekers studenten ervaren hoe de verbinding met elkaar aan te gaan: tussen de verschillende opleidingen van Techniek, Informatica & Ontwerpen (TOI) en cross-sectoraal met opleidingen van andere domeinen, zoals Gezondheid, Sport en Welzijn (GSW), Agri, Food & Life Sciences (AFL) en Creative Business.
Met partners in het werkveld en stakeholders in de gebouwde omgeving bouwen en onderhouden we samenwerkingsverbanden die concreet regionaal impact realiseren. Hierin kunnen ook studenten zich in de ander inleven en hands-on leren om vanuit hun vakkennis en met persoonlijk leiderschap proactief bijdragen te leveren die technisch, sociaal-maatschappelijk en economisch relevant zijn. Zo ontwikkelen zij in samenwerking met ervaren professionals en onder leiding van ervaren docenten en onderzoekers de vaardigheden om multidisciplinair samen te werken en krijgen ze een doorleefd beeld van hun toekomstige rol als professional.
Uiteindelijk leveren onze projecten en programma’s nieuwe kennis op waarmee we ons onderzoek en onderwijs verrijken en actualiseren en waarmee we het werkveld verder helpen in de maatschappelijke opgaven en transities waar we met de gebouwde omgeving voor staan.
Als lectoraat staan we open voor status-quo-overstijgende samenwerking. De uitdagingen in de gebouwde omgeving zijn zeer divers en daarom zoeken we per opgave naar de meest betrokken partners. Voor een integrale kijk op zo’n opgave en om de voordelen van participatief creëren ten volle te benutten, streven we altijd naar een samenwerking tussen overheden, marktpartijen, kennisinstellingen en burgers. Dat gaat natuurlijk al snel om de partijen uit de OBT-sector, maar ook om partijen uit bijvoorbeeld de industrie, IT, het onderwijs, het sociaal-maatschappelijke domein en de creatieve sector. We bouwen regionale samenwerkingsverbanden op om samen te werken aan de vitaliteit van ons metropolitane gebied dat stedelijk en landelijk van karakter is.
De belangrijkste voorwaarde voor samenwerking is ieders proactieve en coöperatieve houding: ben je bereid om actief en met een open blik mee te werken aan duurzame, innovatieve oplossingen voor de gebouwde omgeving in transitie?
Geïnteresseerd in een samenwerking? Neem dan contact op met lector Perica Savanović.
Vanuit Nationaal Lectorenplatform Gebouwde Omgeving sluit het lectoraat aan op drie nieuwe landelijke, meerjarige missiegedreven innovatieprogramma’s van TKI Bouw en Techniek. Dit is inclusief een specifieke focus op digitalisering, die ons in staat stelt om effectiever sector- en domeinoverstijgend samen te werken.
De ambitie van de bouw- en infrasector is om uiterlijk in 2050 grotendeels circulair te zijn. Dit vraagt om fundamentele aanpassingen op verschillende schaalniveaus: van producten en componenten tot gebouwen en steden. En om een nauwe betrokkenheid van opdrachtgevers, opdrachtnemers en gebruikers, zodat circulaire ontwerpen ook echt tot hergebruik leiden. Allen participeren in praktijkgericht onderzoek naar innovatieve ontwerpstrategieën en -processen.
We willen een gebouwde omgeving die niet alleen nu maar ook in de toekomst veilig en robuust is en past bij onze veranderende wensen. Zowel voor nieuwbouw als voor bestaande bouw is daarom een toekomstgerichte strategie waarbij we slimme keuzes maken in ontwerp, materiaal en techniek. Met partners zetten we in op onder meer data- en inspectietechnieken, datagedreven reststerkte- en voorspellingsmodellen, digital twins en de toepassing van nieuwe, circulaire materialen en reparatietechnieken.
De gebouwde omgeving moet bewoners beschermen tegen toenemende weersextremen, zoals wateroverlast, overstromingen, hittestress, droogte en stormen. Dit kan samengaan met natuurinclusief bouwen, wat bovendien bijdraagt aan een duurzame leefomgeving voor mens en dier: waarbij we oog en oor hebben voor hun behoeften. We werken mee aan nieuwe ontwerpmethodieken en innovatieve oplossingen waarmee we ook emissies en overlast in de omgeving beperken.
Dit doen we onder andere in het project EnergieRijk Den Haag, waarvan de opgave is om volledige verduurzaming van de energievoorziening van de belangrijkste semi-overheidsgebouwen te realiseren. De diverse publicaties, waarmee het lectoraat Gebouwde Omgeving een bijdrage heeft geleverd aan dit project, zijn te vinden op deze pagina van EnergieRijk Den Haag.
Het vakmanschap van professionals in combinatie met nieuwe digitale ontwikkelingen maakt het mogelijk om de uitdagingen rond circulariteit, levensduurverlenging en klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen succesvol aan te gaan. Met behulp van bijvoorbeeld digital twins, robotisering, immersive content en Artificial Intelligence kunnen we slimmer en efficiënter integrale ontwerpen maken specifiek gericht op lokale en regionale situaties.
In de podcast "Sparkmakers" gaat lector Perica Savanović in gesprek met host Peter Linders van de samenwerking Spark Campus en Dome-X. Het gesprek richtte zich op de uitdagingen van integraal samenwerken in de bouw en het belang van circulair en duurzaam bouwen. Perica benadrukte dat de nieuwe generatie studenten sneller leert samenwerken en beter inspeelt op digitale ontwikkelingen. Hij legde uit wat een lector is en hoe dit praktijkgericht onderzoek combineert met samenwerking tussen het onderwijs en het werkveld.
Het Nationaal Lectorenplatform Gebouwde Omgeving (NL-GO) brengt de lectoraten gekoppeld aan Built Environment-opleidingen van de 14 hogescholen in Nederland bij elkaar. Samen werken zij aan een langdurige integrale aanpak van maatschappelijke opgaven.
Deze integrale aanpak, waarbij multidisciplinair en intersectoraal praktijkgericht onderzoek wordt gedaan, is nodig om te kunnen innoveren. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid om praktijkgericht onderzoek aan hogescholen landelijk zichtbaar te positioneren. Het doel van NL-GO is met elkaar én met regionale partners samen te werken én van elkaar te leren.
