Wat is de impact van slachtofferschap van online exposen?
Veel meisjes en jonge vrouwen worden geconfronteerd met ongewenste seksuele toenaderingen via sociale media. Online exposen is hier een specifieke vorm van, waarbij seksueel getint beeldmateriaal zonder toestemming wordt verspreid. Vanuit het lectoraat Publiek Vertrouwen in Veiligheid onderzoeken we de impact van (het risico op) slachtofferschap en wat meisjes en jonge vrouwen nodig hebben om risico’s en gevolgen te beheersen. Daarbij hebben we expliciete aandacht voor de culturele context waarin online exposen en slachtofferschap plaatsvinden, zodat we deze kunnen meenemen in de aanpak.
Op deze pagina lees je meer over ons onderzoek naar online exposen en de gevolgen van (het risico op) slachtofferschap.
"Helaas wordt de schuld van exposen vaak bij het slachtoffer gelegd: ‘Dan had ze maar niet aan sexting moeten doen’. Juist die victimblaming maakt slachtoffers."
In Nederland heeft een derde van de vrouwen onder de 27 jaar ervaring met ongewenste seksuele toenadering via sociale media. Exposen is een specifieke vorm van online seksuele intimidatie, waarvan de gevolgen voor slachtoffers groot zijn.
In verschillende onderzoeken bekijken we de impact van online exposen en mogelijke aanknopingspunten voor interventies. Ons onderzoek binnen het hbo richtte zich op het ondersteunen van (potentiële) slachtoffers. Daarnaast verkenden we in Rotterdam-West welke rol meiden zelf spelen bij online exposen. Wijkagenten en jongerenwerkers merkten op dat meiden in hun wijk niet alleen slachtoffer (dreigen te) worden, maar soms ook zelf bijdragen aan het exposen van anderen.
Met ons onderzoek willen we niet alleen bijdragen aan meer bewustwording, maar ook concrete handelingsperspectieven ontwikkelen voor onderwijs, hulpverlening en politie. Zo hopen we online seksuele intimidatie terug te dringen en de positie van jongeren, in het bijzonder jonge vrouwen, te versterken.
Werk je als professional met meiden die slachtoffer zijn van online exposen, of het risico lopen dat te worden? In dit artikel bieden Krista Schram en Tineke Hendriksen vijf praktische handvatten voor sociaal werkers. Want door het schuldgevoel bij slachtoffers te verminderen, verlagen we de drempel voor hen om om hulp te vragen.
Al een paar keer zijn er bangalijsten verschenen met persoonlijke informatie van studentes. Op zo'n lijst staan kan veel impact hebben op iemand. Twee NU.nl-lezers vertellen over hun ervaringen toen ze op een bangalijst belandden. "Ik verloor het vertrouwen in jongens."
Krista Schram, associate lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid, herkent het wantrouwen van vrouwen die op een bangalijst hebben gestaan. In dit artikel vertelt ze meer over haar onderzoek naar de gevolgen van sexting en exposen van jongeren in Rotterdam.
Uit angst voor sexting reageren volwassenen vaak te bezorgd op onlineseks. Zo bescherm je kinderen en jongeren niet tegen de risico’s, schrijven Krista Schram en Tineke Hendrikse in hun opiniestuk op Trouw.nl.
Hoe normaal is het eigenlijk om om seksueel getinte foto’s te vragen? En wat doe je als je zulke beelden ontvangt? Dit zijn gesprekken die we vaker zouden moeten voeren. Ook het doorsturen van intieme beelden zonder toestemming heeft grote gevolgen. Sinds 2020 is dit expliciet strafbaar als wraakporno. Tijd om samen stil te staan bij de impact.
Wat als jouw onschuldige foto's of video's opeens gedeeld worden op internet en je voor ‘slet’ wordt uitgemaakt, wordt lastiggevallen of wordt bedreigd? Online zijn er zogenaamde ‘expose’-accounts actief die foto’s en video’s delen van jongeren (vaak meiden) met als doel om hen aan de schandpaal te nagelen, te intimideren of te chanteren. In deze podcast wordt Krista Schram geïnterviewd over de gevolgen en impact van sexting en online exposen voor en op jonge vrouwen.
Anonieme Instagram-accounts waarop pikante foto’s of video’s van vrouwen worden gedeeld, zonder dat zij daar toestemming voor hebben gegeven. Of privé-foto’s die rondgaan in whatsapp-groepen met de boodschap dat de dame in kwestie een ‘hoer’ of ‘slet’ is. Slutshaming en exposing kan grote invloed hebben op de levens van de slachtoffers. In deze uitzending van Chicks on Screen gaat Jolinda in gesprek met Krista Schram over de gevolgen en impact van online exposen.
"Het grootste gevolg van het versturen van naaktfoto’s of -filmpjes is dat het kan worden verspreid op alle social media en dat het dan zelfs bij je familie terechtkomt. Mijn familie zou hier echt kapot van zijn."
Binnen het lectoraat Publiek Vertrouwen in Veiligheid hebben we meerdere onderzoeken gedaan naar online exposen. Bezoek de pagina's hieronder.
