"Een veranderende veiligheidsbeleving beïnvloedt onder andere het welzijn van mensen en hun vrijheid van beweging. En deze effecten zijn in zekere mate te voorzien."
Voel jij je veilig? Het is een relevante vraag nu onze samenleving met uiteenlopende dreigingen te maken heeft. Denk aan de pandemie, de oorlog in Oekraïne en de klimaatcrisis. Volgens Marnix Eysink Smeets, lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid, hebben ze allemaal invloed op onze veiligheidsbeleving.
Marnix deed baanbrekend promotieonderzoek naar de doorwerking van veiligheidsbeleving op het individu, de gemeenschap en de samenleving. “Een veranderende veiligheidsbeleving zet sluipend processen in gang die schadelijk zijn voor de maatschappij.”
Hier lees je meer over Marnix' gedachtegoed over veiligheid, veiligheidsbeleving en veiligheidsbeleid.
Het veiligheidslandschap is de afgelopen jaren snel veranderd. Aan het begin van deze eeuw maakten we ons vooral nog druk over criminaliteit op straat, maar sindsdien ontwikkelde zich een keur aan andere dreigingen. Terrorisme, cyber crime of niets-ontziende drugscriminaliteit. Een financiële crisis, pandemie, een oorlog ‘in onze achtertuin’. En een klimaatcrisis die zich steeds nadrukkelijker laat voelen.
In zijn proefschrift laat Marnix Eysink Smeets zien hoe met deze verandering van dreigingen ook onze veiligheidsbeleving veranderde. En hoe deze veiligheidsbeleving de dynamiek van een buurt, gemeenschap of samenleving sterker beïnvloedt dan we ons vaak realiseren.
Die invloed gebeurt meestal sluipenderwijs, maar wel volgens vaste patronen en processen. Dat maakt die doorwerking beter te voorzien én te beïnvloeden dan we nu vaak doen. Dat biedt kansen voor het (veiligheids)beleid in wijk, stad en land. En nieuwe opgaven voor onderwijs en wetenschap. Daarover gaat Marnix' promotieonderzoek.
Marnix vatte de belangrijkste bevindingen in zijn promotieonderzoek samen. Die samenvatting lees je hier.
Dit essay gaat in op de vraag hoe je als vertegenwoordiger van de landelijke overheid gerichter en beter kunt luisteren naar wat er in de samenleving speelt. Hoe houd je meer voeling met wat onder burgers leeft? En kan dat ook helpen maatschappelijke onrust te voorzien, te voorkomen of te verminderen?
Marnix gebruikt in dit essay een perspectief dat vooralsnog geen gemeengoed is: het veiligheidspsychologisch perspectief. Daarin wordt de veiligheidsbeleving van het Nederlandse publiek als vertrekpunt genomen.
Wat kunnen we verstaan onder de veiligheidsbeleving van de Nederlandse burger? En op welke manier werkt dit door in de samenleving? Marnix formuleert vanuit de antwoorden op deze vragen een aantal lessen voor wie professioneel wil ‘luisteren’ naar de samenleving. Ook blikt hij terug op de grote veranderingen in de publieke veiligheidsbeleving in de afgelopen decennia.
Marnix is een inspirerende verteller als je het onderwerp veiligheid en veiligheidsbeleving aansnijdt. In dit interview gaat hij in op de uiteenlopende dreigingen waarmee onze samenleving te maken heeft.
Sinds 2007 is Marnix lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid en voorzitter van het kenniscentrum Business, Finance & Law (voorheen recht & Veiligheid). Samen met studenten en (docent)onderzoekers draagt hij bij aan de ontwikkeling van (veiligheids)beleid dat burgers vertrouwen geeft.
Marnix houdt zich vooral bezig met de vraag hoe de burger veiligheid beleeft, en hoe dat kan worden verbeterd.
