Het hoger onderwijs ziet al jaren dat er grote verschillen zijn tussen (instromende) studenten. Daarom richten onderwijsinstellingen zich steeds meer op de unieke student. Ze maken studieprogramma’s die passen bij de behoeften, de (cognitieve, affectieve en logistieke) mogelijkheden en interesses van de unieke student in relatie tot het toekomstige beroep. Dit wordt ook wel flexibilisering van het onderwijs genoemd.
Flexibilisering is een breed begrip dat onderwijsinstellingen op diverse wijzen kunnen toepassen. Het is echter nog niet altijd helder hoe scholen dit exact moeten implementeren en welke middelen ze daarvoor nodig hebben. Met dit onderzoek wil het lectoraat Teaching, Learning & Technology in kaart brengen wat flexibilisering inhoudt, hoe het in de praktijk kan worden vormgegeven en welk effect flexibilisering heeft op de schoolloopbaan van de student (studentsucces).
Om een beter beeld te krijgen over hoe flexibilisering in het onderwijs eruit kan zien, heeft het lectoraat een literatuurstudie gedaan. We hebben verschillende manieren in kaart gebracht waarop studenten hun studie kunnen flexibiliseren. Dit omvat ‘versnelling’, ‘vertraging’, ‘verdieping’, ‘verbreding’, ‘co-creatie’ en ‘modulair’. Hierbij hebben we verschillende praktijkvoorbeelden binnen en buiten hogeschool Inholland als voorbeeld gebruikt om te laten zien hoe de verschijningsvorm er in de praktijk uitziet. Het lectoraat heeft ook gekeken naar de uitdagingen bij het vormgeven van flexibel onderwijs en ten slotte hebben we onderzocht hoe flexibilisering samenhangt met studentsucces.
"Door zorgvuldig geïmplementeerde flexibilisering van het onderwijs sluit je als opleiding nog beter aan op de behoeften, (cognitieve, affectieve en logistieke) mogelijkheden en interesses van de unieke student in relatie tot het toekomstige beroep”
Het kunnen afstemmen van het onderwijs op de behoeften, de (cognitieve, affectieve en logistieke) mogelijkheden en interesses van de unieke student in relatie tot het toekomstige beroep, is heel waardevol voor de studenten en de opleidingen. Het implementeren van flexibel onderwijs vraagt echter veel van de opleidingen, de docenten en de studenten. Zo wordt er binnen de uitvoering van flexibel onderwijs een groot beroep gedaan op het zelfregulerend vermogen van studenten. Het is belangrijk dat de opleiding de studenten ondersteunt in de ontwikkeling van het zelfregulerend leren. Uit de uitgevoerde literatuurstudie komt naar voren dat het belangrijk is dat opleidingen goed begrijpen wat er allemaal nodig is om flexibel onderwijs effectief en correct te organiseren. Dit is essentieel zodat het doel van flexibilisering daadwerkelijk wordt gerealiseerd.
Het lectoraat streeft ernaar om met de bestaande kennis de praktijk optimaal te ondersteunen bij het vormgeven van flexibel onderwijs. Nu we onderzocht hebben wat flexibilisering is en wat het betekent voor een onderwijsinstelling, is de volgende stap om in gesprek te gaan met de opleidingen binnen Hogeschool Inholland.
Het lectoraat wil samen met opleidingen in kaart brengen waar opleidingen nu staan op het gebied van flexibilisering, waar ze naartoe willen en hoe ze dat willen bereiken. Belangrijk hierbij is dat er met opleidingen wordt onderzocht wanneer flexibilisering bijdraagt aan studentsucces. Door steeds met dezelfde insteek dit gesprek met opleidingen te voeren, kunnen de resultaten met elkaar worden vergeleken en kan er mogelijk een uitspraak worden gedaan over het studentsucces binnen flexibilisering.
Het organiseren van flexibel onderwijs is ontstaan vanuit de gedachte dat dit het studentsucces kan vergroten, mits het zorgvuldig is geïmplementeerd. Studentsucces richt zich, naast in-, door- en uitstroomcijfers, op de doorgemaakte persoonlijke ontwikkeling (zoals zelfregie) en socialisatie (zoals voorbereid zijn op de arbeidsmarkt).
Een belangrijk tussentijds resultaat uit de literatuurstudie is dat het nog niet duidelijk is of flexibilisering bijdraagt aan het studentsucces. Dit komt doordat er verschillende soorten onderzoeken met diverse groepen studenten zijn uitgevoerd en daarmee onderling lastig te vergelijken zijn. Er is meer vergelijkbaar onderzoek nodig om de relatie tussen flexibilisering en studentsucces duidelijk te kunnen maken.
