
Het nachtleven speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van cultuur in het algemeen en popmuziek in het bijzonder. Nachtclubs en andere uitgaanslocaties zijn meer dan plekken met muziek; ze vormen sociale ontmoetingsplaatsen waar creativiteit, culturele uitwisseling en vrijheid van expressie samenkomen. Een inclusief en toegankelijk nachtleven is daarbij essentieel, zodat alle stemmen gehoord worden en iedereen de ruimte krijgt om deel te nemen.
Dit onderzoek richtte zich op de dynamiek van diversiteit en inclusie binnen het Nederlandse nachtleven. Het doel was om inzicht te krijgen in de barrières en uitdagingen die inclusie en diversiteit in de weg staan en te onderzoeken hoe een meer inclusief nachtleven kan bijdragen aan een gezonde nachtcultuur.
Om dit te begrijpen, zijn belanghebbenden binnen het nachtleven betrokken, zoals clubeigenaren, nachtburgemeesters, uitgaansorganisaties en muzikanten. Via diepte-interviews is hen gevraagd te reflecteren op hun ervaringen en de mogelijkheden om het nachtleven inclusiever te maken.
Het onderzoek sluit aan bij bredere ontwikkelingen in Nederland, waar in verschillende steden beleidsvisies over het nachtleven zijn gepubliceerd. Hierin wordt vaak aandacht besteed aan diversiteit en inclusie, mede in lijn met de Code Diversiteit & Inclusie die in de culturele sector wordt gehanteerd. Deze code richt zich op vier aandachtsgebieden: Programma, Publiek, Personeel en Partners.
Dit onderzoek is verbonden aan het lectoraat Innovation in the Music Industry, onder leiding van lector Koos Zwaan.
Hoewel er in het nachtleven expliciet aandacht blijkt voor toegankelijkheid, inclusie en diversiteit, bestaat er ook spanning tussen diversiteit als oprechte missie versus een marketinginstrument om nieuwe bezoekers binnen te krijgen.
Het doel van dit project was om meer bewustzijn rondom inclusie en diversiteit in het nachtleven te creëren. Op die manier willen we bijdragen aan een veiliger nachtleven voor alle groepen in de samenleving. Om dit te bereiken, publiceren we aan de hand van dit onderzoek artikelen in vakbladen en wetenschappelijke tijdschriften.
"Het nachtleven is meer dan entertainment; het is een broedplaats voor creativiteit, culturele uitwisseling en inclusie. Daarom is een toegankelijk en divers nachtleven van cruciaal belang voor een gezonde nachtcultuur."
Thema’s als diversiteit en inclusie hebben op alle gebieden van de samenleving invloed. Onze toekomstige professionals groeien op in een stedelijke samenleving met ontzettend veel verschillende identiteiten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan verschillende culturen, genderidentiteiten en neurodiversiteit. Juist voor deze nieuwe generatie is het belangrijk om bewust te zijn van deze thema’s, want zij ondervinden deze ook direct tijdens activiteiten als uitgaan. Zeker als ze later werkzaam zijn in dit vakgebied, is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de stand van zaken en hoe de gedragscode kan worden toegepast in de praktijk.
We zijn in gesprek gegaan met onder andere nachtburgemeesters, clubeigenaren en medewerkers, organisatoren van clubavonden en DJ’s binnen de lokale gemeenschappen van het nachtleven in vier steden, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Groningen. We hebben hun perspectieven verweven in de resultaten van het onderzoek. We hebben de resultaten ook gepresenteerd op het Nighttime Economy Summit in Manchester in 2024, de vakconferentie die wordt georganiseerd door de Nighttime Industry Alliance.