Kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI) heeft de laatste jaren de radiologiewereld ingrijpend veranderd. Ook het werk van Medisch Beeldvormings- en Bestralingsdeskundigen (MBB’ers) verandert daardoor sterk. AI wordt namelijk niet alleen ingezet voor beeldherkenning en diagnose, maar bijvoorbeeld ook voor workflow management, voor reconstructie van CT-beelden en voor automatische planning van radiotherapie. Dat is het werkterrein van MBB’ers, maar zij zijn in hun opleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT) niet in aanraking
gekomen met AI. Daarmee ontstaat een handelingsverlegenheid waarvan zowel MBB’ers zelf als stakeholders zoals afdelingshoofden, directeuren en AI-experts aangeven dat die moet worden aangepakt.
Dit onderzoeksproject moet ertoe leiden dat MBB’ers nu en in de toekomst niet alleen verantwoord met AI kunnen omgaan, maar ook een bijdrage kunnen blijven leveren aan de ontwikkeling van het werkveld.
Dit is een SIA gesubsidieerd RAAK publiek project dat wordt uitgevoerd in samenwerking met RIVM, NVMBR, NVvR, Erasmus MC, Fontys Paramedische Hogeschool en Hogeschool Rotterdam.
Het onderzoek start met het in kaart brengen en het op waarde schatten van alle voor het werk van MBB´ers relevante publicaties over AI. Dit leidt tot een compleet overzicht van waar en hoe AI het werkveld van MBB’ers beïnvloedt. In focusgroepen met AI-experts wordt vervolgens bediscussieerd welke ontwikkelingen welke impact gaan hebben op het werk van MBB’ers. Het literatuuronderzoek en de resultaten uit de focusgroepen leiden tot een visiedocument waarin zowel de huidige en toekomstige implementatie van AI in het werkveld, de rol van de MBB’ers en de richtlijnen wat betreft specifieke toepassingen van AI worden beschreven. In workshops, met afgevaardigden uit de opleidingen, ziekenhuizen en beroepsverenigingen, wordt vervolgens de benodigde kennis en vaardigheden bepaald. De laatste stap is het ontwikkelen van online protocollen en instructies.
De deelnemende hogescholen kunnen het online protocol en de online instructies verder ontwikkelen om ze uiteindelijk in het curriculum op te nemen. Het protocol en de instructies worden daarnaast verspreid via de deelnemende beroepsverenigingen zodat ook de hbo-professionals in het werkveld kunnen worden bijgeschoold in AI. De onderzoekers richten de basisinstructie zo in dat delen daarvan ook binnen andere opleidingen als inleiding in de AI kunnen worden gebruikt, zoals de opleidingen Verpleegkunde, Mondzorgkunde, Sportkunde en Fysiotherapie. Want ook hbo-professionals die actief zijn in deze werkvelden, komen in de toekomst meer en meer met AI in aanraking.
Om het actieplan snel en efficiënt te kunnen uitvoeren is een sterk consortium geformeerd met daarin MBRT-opleidingen, de beroepsverenigingen van MBB’ers en radiologen, Erasmus MC en RIVM. De leden van het consortium bedienen gezamenlijk alle MBB’ers en zijn via hun netwerken verbonden met alle ziekenhuizen en daarmee alle afdelingen Radiologie en Radiotherapie in Nederland.
Het resultaat van dit project is een breed gedragen visiedocument over de invloed van AI op het werk van MBB’ers nu en in de toekomst en een hierop aansluitend online protocol om MBB’ers en MBB’ers in opleiding bij te scholen in de beginselen van AI en de nieuwe AI-technieken die zich in hun werk zullen gaan manifesteren.
Het visiedocument geeft een overzichtelijk beeld van alle aspecten van het werk van MBB’ers waarin AI inmiddels een rol speelt en waarin het in de (nabije) toekomst een rol gaat spelen. Ook geeft het document inzicht in welke kennis en vaardigheden een MBB’er nu en in de (nabije) toekomst nodig heeft om met de AI die hij/zij tegenkomt in zijn werk te kunnen omgaan.
De online instructies reiken de benodigde kennis en vaardigheden aan, aan zowel MBB’ers in opleiding (MBRT-studenten) die straks met AI gaan werken als aan MBB’ers die nu al AI tegenkomen in hun werk en tegen een handelingsverlegenheid aanlopen.
