In Nederland wordt het belang van een inclusieve arbeidsmarkt door iedereen benadrukt. Politici, werkgevers en werknemers stellen unaniem dat iedereen gelijke kansen zou moeten hebben op het vinden van werk, ongeacht iemands achtergrond (etniciteit, leeftijd, handicap, geslacht, sociaal economische status, geloof etcetera). In de praktijk blijkt echter dat de kansen op het vinden van werk niet voor iedereen gelijk zijn en het wel degelijk uitmaakt tot welke ‘groep’ je behoort.
Om inzicht te krijgen in de bias van werkgevers ten aanzien van mensen met een kwetsbare arbeidspositie, gaan Inholland-lector Machteld de Jong (Diversiteitsvraagstukken) en VU-hoogleraar Halleh Ghorashi van start met een tweejarig onderzoek, mogelijk gemaakt door Instituut Gak. Doel van het onderzoek is kennis opleveren over de wijze waarop inclusieve organisaties gestimuleerd kunnen worden door het in kaart brengen van de aard van de bias bij werkgevers en, aan de hand van hun levensverhaal, de ervaringen die kwetsbare mensen op de arbeidsmarkt zelf hebben opgedaan. Studenten met een migratieachtergrond en vluchtelingen zullen onder meer bij dit onderzoek worden betrokken.
In het onderzoek beogen Machteld de Jong en Halleh Ghorashi met behulp van een biografische benadering inzicht te krijgen in de bias van werkgevers ten aanzien van mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie. Ook zullen de levensverhalen van twintig mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt worden opgetekend. Via hun levensverhalen kan relevante kennis over hun leef- en denkwereld, en de ervaringen die ze hebben opgedaan tijdens hun zoektocht naar werk, worden opgedaan en gedeeld.
Het onderzoek is kwalitatief (meervoudige casestudies) en start met een literatuurstudie. Vervolgens worden in drie fases individuele interviews afgenomen met werkgevers, leidinggevenden en HR-managers afkomstig uit een breed werkveld: consultancy, banken, schoonmaakbranche, call centers, gemeenten, hulporganisaties voor kwetsbare mensen in Nederland, onderwijsinstellingen, zorginstellingen. Ook het MKB wordt in het onderzoek als werkgever nadrukkelijk meegenomen: bouwbedrijf, supermarkt, restaurant, kapsalon.
De opbrengsten uit het onderzoek kunnen goed gebruikt worden bij de afstudeerrichtingen HRM en Ondernemen van de opleiding Business Studies. Daarnaast biedt het inzicht in de zoektocht van (o.a.) hbo-afgestudeerden met een migratieachtergrond. Met deze inzichten kan het onderwijs onze studenten daar beter op voorbereiden.
De belangrijkste doelgroepen zijn werkgevers, leidinggevenden en HR-managers/medewerkers in Nederlandse organisaties. Via het Leernetwerk (drie bijeenkomsten + een afsluitend seminar) worden tussentijdse rapportages gedeeld. Tevens is het Leernetwerk de plek om via co-creatie met werkgevers het onderzoek vorm te geven: via reflectie op de onderzoeksuitkomsten en dialoog inventariseren van de gewenste focus in het onderzoek. De werkgevers, leidinggevenden en HR-managers die bij dit onderzoek zijn betrokken, zijn de dragers van expertise uit hun praktijk. Het belang van deze expertise als onderdeel van het onderzoek en als context voor de interventies die dit onderzoek ontwerpt, is op verschillende punten opgenomen in de organisatie en de methodiek van dit onderzoek.
Het onderzoek beoogt bij te dragen aan het tot stand komen van een meer inclusieve arbeidsmarkt en werkomgeving dan op dit moment het geval is, door de aard van de bias bij werkgevers ten aanzien van mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie in beeld te brengen. Door het in kaart brengen van deze bias, evenals het bieden van handvatten aan werkgevers om met deze bias te kunnen omgaan, zal de arbeidsmarktpositie van mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie verbeterd kunnen worden. Dit inzicht is nodig omdat nog altijd sprake is van kansenongelijkheid op de Nederlandse arbeidsmarkt en veel bias, leidend tot uitsluiting, bij werkgevers onbewust plaatsvindt. Het faciliteren van werkgevers om grip te krijgen op deze (onbewuste) uitsluiting en daarmee te stimuleren dat een meer inclusieve organisatiecultuur ontstaat, is niet alleen goed voor de mensen die kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt zelf, maar ook voor de organisatie zelf; een divers team kan een organisatie succesvoller maken.
"Met (levens)verhalen wordt een uniek inzicht verkregen in de ervaringen, belevingen en gebeurtenissen die bepalend zijn voor het wel of niet succesvol verkrijgen van een baan op de Nederlandse arbeidsmarkt."
