Het doel van ‘Open leermaterialen, digitale geletterdheid & technologie in het (speciaal) primair onderwijs is het vergroten van het kritisch vermogen van leraren in het primair onderwijs. Leraren worden steeds vaker geconfronteerd met de complexe taak om een beredeneerde keuze te maken bij de inzet van leermaterialen. Ze staan voor de uitdaging om te kiezen tussen het zelf ontwerpen van leermaterialen, het gebruik van bestaand materiaal, of het aanpassen daarvan. Omdat het ontwerpen van geheel nieuw leermateriaal vaak tijdsintensief is, maken leraren gebruik van bestaand of gedeeltelijk bestaand leermateriaal, of combineren ze bouwstenen van verschillende bronnen om maatwerk te leveren voor hun leerlingen.
Met dit onderzoek wil het lectoraat Teaching, Learning & Technology leraren ondersteunen bij deze keuzes door hun kritisch vermogen te versterken. Dit betekent dat zij beter in staat zijn om de kwaliteit van leermaterialen te beoordelen en de waarde ervan voor het leerproces te evalueren. Dit is van groot belang voor het onderwijs, omdat het bijdraagt aan de effectiviteit van de lespraktijk en de leerervaringen van leerlingen.
Op dit moment doen we verkennend onderzoek onder studenten van de Inholland pabo om te kijken hoe zij aan leermateriaal komen en hoe ze deze selecteren. Welke afwegingen maken ze om te beoordelen of iets geschikt is of niet? Daarna richten we ons op de lerarenopleiders. We onderzoeken hoe zij staan tegenover het gebruikmaken of aanpassen van bestaand materiaal. Ook onderzoeken we of deze onderwijsprofessionals hun eigen materiaal willen delen.
Samengevat verloopt het onderzoek in de volgende fasen:
"Met dit onderzoeksproject willen wij het kritisch vermogen van leraren in het primair onderwijs vergroten."
In de praktijk op de lerarenopleiding zien we dat pabo-studenten vaak veel tijd en energie besteden aan het bedenken van een lesidee vanaf nul. Dit kost hen regelmatig zoveel moeite dat er daarna weinig ruimte overblijft om didactische verdieping te zoeken, zoals het plaatsen van de les binnen de leerlijn of het verantwoorden van de gekozen aanpak.
Het idee is dat studenten meer ruimte hebben om zich te richten op deze belangrijke didactische aspecten als zij minder tijd kwijt zijn aan het bedenken van een lesidee. Tijdens colleges kan dan juist die verdieping centraal staan in plaats van het bedenken van een eerste idee. Naarmate studenten meer ervaring opdoen tijdens hun opleiding, zullen ze vanzelf beter in staat zijn om vanuit het niets ideeën te ontwikkelen. Dan hebben ze echter al geleerd hoe ze de kwaliteit van hun ideeën kunnen verdiepen en beoordelen.
Om dit te realiseren, werkt Inholland samen met de opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo), studenten en docenten. Deze samenwerking zorgt ervoor dat het onderzoek goed aansluit bij de praktijk en dat de resultaten direct toepasbaar zijn.
Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is het ontwikkelen van praktische handvatten voor leraren in opleiding en lerarenopleiders. Daarmee kunnen zij leermaterialen beter selecteren, aanpassen en inzetten. Deze handvatten helpen hen niet alleen om efficiënter om te gaan met beschikbare bronnen, maar bevorderen ook de kwaliteit van de lessen.
Daarnaast wil het lectoraat de waarde van het delen van materiaal laten zien, zodat toekomstige leraren leren hoe ze door samenwerking en kennisdeling kunnen profiteren van andermans expertise. Door inzicht te geven in zowel de voordelen als de valkuilen van open leermateriaal, streven we naar een duurzame integratie van deze praktijk in het onderwijs. Uiteindelijk kan dit bijdragen aan een cultuur van continue verbetering en innovatie binnen het onderwijs.
