In de afgelopen jaren is Nederland meerdere malen opgeschrikt door geruchtmakende incidenten van sociale onveiligheid binnen organisaties. Daarbij bleek herhaaldelijk dat al langer bestaande signalen van dergelijke onveiligheid onvoldoende tot bestuur of management waren doorgedrongen en/of daar onvoldoende op waarde waren geschat. Deze ontwikkelingen hebben de aandacht voor het vraagstuk van sociale veiligheid bij meerdere organisaties hoger op de agenda gezet.
Zo ook bij Hogeschool Inholland. Het CvB van Inholland wil de komende tijd met studenten en medewerkers over dit onderwerp in gesprek gaan. Het doel daarvan is meerledig. Het CvB wil enerzijds het belang van een (voor iedereen) sociaal veilige organisatie onderstrepen, anderzijds kan het CvB via deze gesprekken ook meer zicht krijgen op waar in de organisatie de sociale veiligheid – op welke manier – nog mogelijk in het geding is.
Het doel van dit onderzoeksproject is om inzicht te krijgen in de benodigde interventies om het sociale veiligheidsgevoel van medewerkers en studenten in Inholland te verbeteren.
De landkaart die de lectoraten Publiek Vertrouwen in Veiligheid en Diversiteitsvraagstukken in dit kader hebben opgesteld, kan als onderlegger voor de betreffende gesprekken dienen. Deze 'landkaart' is een paper ter voorbereiding op de gesprekken van het CvB met de medewerkers en studenten van Inholland over sociale veiligheid binnen Inholland. Hierin wordt uiteengezet bij welke groepen, issues en/of organisatieonderdelen en in welke mate sprake is van sociale onveiligheid en binnen welk termijn dit zou moeten worden aangepakt.
Zo is het voor het CvB inzichtelijk waar de ‘brandhaarden’ zijn die direct aandacht vereisen en waar nog wel tijd en ruimte is. De landkaart is dus bedoeld om de aandacht van het CvB te richten de signalen van concentraties van - al dan niet specifieke vormen - van sociale onveiligheid.
Om een beeld te krijgen van de sociale veiligheid bij Inholland, gebruikten we een scala van deels kwantitatieve en deels kwalitatieve bronnen. Elk van deze bronnen geeft een gedeeltelijk beeld van die sociale veiligheid. Allereerst hebben we alle surveys, monitoren, registraties en overige schriftelijke bronnen samengebracht. Deze bevatten informatie over (de trends in) vormen of elementen van sociale veiligheid onder zowel studenten en medewerkers van Inholland. Waar mogelijk hebben we deze ook afgezet tegen gegevens van andere hogescholen, om zo ook het relatieve niveau van sociale veiligheid bij Inholland te kunnen bepalen.
De resultaten uit deze overwegend cijfermatige inventarisatie en analyse hebben we vervolgens voorgelegd aan enkele professioneel betrokkenen uit de organisatie en aangevuld met hun inzichten. In het onderzoek geven wij een compact overzicht van wat bekend is over (aspecten van) sociale veiligheid bij Inholland uit de hiervoor beschreven bronnen.
"Mede door dit onderzoek heeft het CvB besloten bij gesprekken over actualiteiten die (mogelijk) een impact hebben op medewerkers en studenten van Inholland, ook over sociale veiligheid te praten. Sociale veiligheid blijft altijd actueel en belangrijk."
In ons advies zetten wij uiteen hoe het CvB de gesprekken met studenten en medewerkers over sociale veiligheid het beste kan vormgeven. Daarin kunnen we dieper inzoomen op de uitkomsten die in het rapport worden toegelicht. We kunnen daarin met studenten en collega’s verkennen wat specifieke randvoorwaarden zijn voor een sociaal veilige werkcontext, wat dit vraagt van het CvB en het management en welke interventies dat de komende periode vraagt.
We maken met dit onderzoeksproject inzichtelijk waar en welke interventies op welke termijn noodzakelijk zijn om het sociale veiligheidsgevoel van medewerkers en studenten binnen Inholland stapsgewijs te verbeteren.
We hebben bestudeerd wat studenten en medewerkers de afgelopen jaren hebben aangegeven bij verschillende onderzoeken en vragenlijsten, en we hebben het CvB inzichten gegeven hoe hierop te acteren. De eerste stappen daarin zijn al gezet, doordat het CvB daadwerkelijk in gesprek is gegaan met medewekers die dat gesprek wilden aangaan met het CvB.
"Voor studenten betekent een sociale veilige leeromgeving dat de sociale, psychische en fysieke veiligheid van studenten niet door handelingen van anderen wordt aangetast en er een veilige en positieve sfeer is op school."
"In een sociaal veilige en gezonde werkomgeving kunnen werkenden respectvol met elkaar omgaan en zichzelf zijn. Ook mogen zij fouten maken, kunnen zij hun vakmanschap optimaal inbrengen in hun betekenisvolle werk en wordt integer gedrag en het goede doen, gestimuleerd. Ook als er niemand kijkt!"
