Vormende kwaliteit van de kernvakken: rekenen-wiskunde

Het doel van Feedbackgeletterdheid bij rekenen-wiskunde

Met dit project beogen we op deelnemende scholen op onderzoekende wijze effectieve en duurzame werkprocessen te creëren. In deze werkprocessen dienen leraren, rekencoördinatoren, Pabo-studenten en onderzoekers structureel het reken-wiskundeonderwijs te verbeteren.

Goed reken-wiskundeonderwijs sluit aan bij de ontwikkeling van kinderen. Door signalen die kinderen geven over hun ontwikkeling ‘te lezen’ kunnen leraren hun pedagogisch-didactisch handelingsrepertoire laten aansluiten bij de uit deze signalen af te leiden ontwikkelingsbehoeften. Deze vaardigheid is te beschrijven als feedbackgeletterdheid. Om deze feedbackgeletterdheid te vergroten is het nodig dat (aanstaande) leraren structureel cycli doorlopen van het zien van signalen tijdens rekenen-wiskunde, het met behulp van collega's en wetenschappelijke bronnen interpreteren van deze signalen en het op basis hiervan aanpassen van het handelingsrepertoire. Wij onderzoeken de kenmerken en uitkomsten van een leeromgeving die deze cycli stimuleert en ondersteunt.

Vragen die in deze PLG centraal staan:  

1. Op welke manier kijken leraren in de PLG naar situaties rond rekenen-wiskunde?
   
   
2. Wat is het karakter van de pedagogisch-didactische situaties die de leraar creëert op basis van welke didactische beslissingen en feedback die hij denkt te ontvangen van leerlingen?
   
   

Elke leraar is een casus. Van elke leraar worden geobserveerde bijeenkomsten in de PLG, de gecreëerde pedagogisch-didactische situatie in de klas en de onderbouwing van deze keuzes in lijn met elkaar onderzocht.

Met behulp van een aantal ontwerpprincipes worden klassensituaties onder de loep genomen. Veronderstellingen die in de fasen van deze ontwerpprincipes gehanteerd worden:

• Een leraar die in een PLG op meerdere manieren naar reken-wiskundesituaties leert kijken, ontwikkelt meer kennis over deze situaties. Daardoor zal hij in staat zijn betere pedagogisch-didactische situaties voor leerlingen op het gebied van rekenen-wiskunde te creëren. Deze situaties stellen leerlingen in staat om aan leraren goede feedback te geven over hun leren, denken en strategieën. 
  
  
• Een pedagogisch-didactische situatie is in te richten door bijvoorbeeld materialen, werkvormen, samenwerkingsopdrachten, maar ook door het stellen van de juiste vragen.

Hoe pakt Inholland dit onderzoek aan?

Met schoolteams in het basisonderwijs van meerdere schoolbesturen wordt per school een professionele leergemeenschap (PLG) gevormd. In deze PLG worden rekensituaties in de klas onderzocht en gevoed met pedagogisch-didactische kennis over rekenen-wiskunde.

Hoe wordt het werkveld betrokken? 

Dit onderzoeksproject vindt plaats in een samenwerking tussen twee lectoraten van twee verschillende hogescholen; scholen van meerdere schoolbesturen in Noord-Holland, de Pabo’s van Inholland en de Ipabo.

Wat is het belang voor het onderwijs?

Dit onderzoek levert kennis en inzichten op over kenmerken van een leeromgeving die feedbackgeletterdheid stimuleert.

Deze leeromgeving die feedbackgeletterdheid stimuleert, draagt bij aan betere prestaties van kinderen bij rekenen-wiskunde en draagt daarmee vervolgens weer bij aan kansengelijkheid voor kinderen in sociaal-economisch lagere thuissituaties.

Wat zijn de (verwachte) resultaten?

1. Verbeterde professionele cultuur en concrete werkprocessen bij de deelnemende scholen.  Deze resultaten leiden tot het continu verbeteren en onderbouwen van het pedagogisch-didactisch handelen van de leraren en de pedagogische-didactische leeromgevingen in de schoolklassen op het gebied van reken-wiskundeonderwijs. In het bijzonder leerlingen die opgroeien onder uitdagende omstandigheden.
   
   
2. Kennis over de door leraren ervaren moeilijkheden in het bieden van goed reken-wiskundeonderwijs. Daarnaast biedt het kennis over de ontwikkelde oplossingen en nieuwe ontwerpen die leiden tot een oplossing van deze moeilijkheden en het vergroten van het succes in het reken-wiskundeonderwijs.
   
   
3. Kennis over de aard van de professionele cultuur en de werkprocessen die nodig zijn om tot verbeterd reken-wiskundeonderwijs te komen.
   
   
4. Onderwijs aan Pabo-studenten in een Samen-Opleiden constructie waarbij zij beter worden opgeleid in het bieden van goed reken-wiskundeonderwijs aan leerlingen in het primair onderwijs.