Een burgervoedselbos is de meest sociale vorm van kringlooplandbouw, met als doel de relatie tussen de mens en zijn sociale en natuurlijke leefomgeving te herstellen, op basis van sociaal en ecologisch rentmeesterschap en solidariteit. Het ZeeBURGERvoedselbos is een concreet en aansprekend project met impact. Een stadsbos past in de doelstelling van de Groenvisie 2020-2050 voor Amsterdam: een leefbare stad voor mens en dier. De Groenvisie is recent door de Raad vastgesteld.
Het is evident dat het niet voldoende is om het huidige voedselsysteem te verduurzamen: een fundamentele transitie van het voedselsysteem als geheel is nodig. Het ZeeBURGERvoedselbos herstelt de natuurlijke verbinding tussen burger, natuur en voedsel, heeft veel potentie en kan in korte tijd uitgroeien tot een biodivers initiatief met rijke oogsten. Voor en door bewoners!
Vanuit Inholland is een onderzoeksteam aangesloten onder leiding van lector Patrick Huntjens (Sociale Innovatie en Duurzaamheidstransities), en tevens bedenker/initiatiefnemer van het ZeeBURGERvoedselbos, samen met studenten en docent-onderzoekers.
Na toetsing van bestuurlijke wenselijkheid en haalbaarheid, leidend tot een initiatiefvoorstel voor de Amsterdamse Gemeenteraad, volgt verdere uitwerking en toepassing. Het initiatiefvoorstel dat is ingediend door Groenlinks-raadslid Jenneke van Pijpen is op 23 december 2021 door de Gemeenteraad van Amsterdam aangenomen, en betekent dat het plan meegenomen wordt in de bestemmingsplanprocedure. Het organiseren van kritische massa en de opzet van een gebiedscoöperatie doen we samen met het buurtcollectief en betrokken gebiedspartners. Wat de financiering betreft zijn er verschillende publieke en private financieringsmogelijkheden. Vanuit Inholland kan een in-kind bijdrage worden ingezet, onder meer gericht op ontwerp, aanleg en beplanting, waarbij studenten vanuit de opleiding Landscape and Environment Management samen aan de slag gaan met de bewoners van Zeeburgereiland.
Studenten kunnen afstuderen of stage doen op ecologische en/of sociale vraagstukken over het Burgervoedselbos. Via het ZeeBURGERvoedselbos is sprake van educatie over gezonde voeding, lokale voedselvoorziening en korten keten, natuur in de stad, , sociale innovatie en duurzame en inclusieve gebiedsontwikkeling. Daarnaast zullen er diverse buurtactiviteiten georganiseerd worden, denk aan plant- en plukdagen, adopteer-een-boom-actie of natuurtuintjes voor het basisonderwijs in de Sportheldenbuurt en nieuwe Sluisbuurt.
De ontwikkelde kennis wordt doorgegeven en verder ontwikkeld. We streven ernaar dat dit project een beweging in gang zet naar nog meer duurzame buurtinitiatieven op het gebied van klimaat, voedsel, water, energie en biodiversiteit die ook zijn gebaseerd op een waardensysteem waarbij sociaal en ecologische rentmeesterschap en solidariteit voorop staan.
Veel jongeren zijn maatschappelijk geëngageerd, zoeken naar ‘betekenis’, willen onderdeel zijn van de oplossing, niet van het probleem. We willen jongeren, binnen alle betrokken partijen, nadrukkelijk betrekken in dit project. Hierdoor vergroten we de impact van het project m.b.t. de betrokkenheid van de samenleving, en kunnen er meer experimenten worden uitgevoerd. Verschillende studentengroepen waren reeds betrokken bij de ontwikkeling van verschillende varianten van dit idee.
Een belangrijk uitgangspunt van dit project is om op basis van collectieve actie en co-creatie de verbinding aan te gaan met gebiedspartijen, inclusief bewoners.. Iedereen kan mede-eigenaar worden van dit circulaire voedselsysteem, door mee te werken en mee te financieren. Al het eetbare dat het ZeeBURGERvoedselbos voortbrengt, wordt verdeeld onder de leden. Het natuur- en sociaalinclusief ontwerp biedt diverse activiteiten in een informatie- en educatiecentrum, een winkel met lokale producten of een botanische keuken, waarbij een chefkok een menukaart aanbiedt met producten uit het eigen voedselbos.
Belanghebbenden zijn de bewoners van de Sporthelden- en Sluisbuurt, Burgercollectief Zeeburgereiland Groen, de inwoners van Amsterdam, lokale ondernemers en lokale overheden, studenten en docenten (MBO, HBO, WO) en basisschoolleerlingen. Als we de aanleg synchroon laten lopen met die van de Sluisbuurt, dan groeien ze gezamenlijk naar volwassendom.
Het Zeeburgervoedselbos heeft veel potentie en kan in korte tijd uitgroeien tot een biodivers initiatief met rijke oogsten. Voor en door bewoners van Zeeburgereiland en omstreken. Het wordt zo een unieke plek waar iedereen elkaar leert kennen, samen geniet, sport en doet in de lokale natuur. Het ZeeBURGERvoedselbos verbindt de Amsterdammer met haar leefomgeving en is een prachtige promotie voor de stad en ons land.
Het ZeeBURGERvoedselbos draagt bovendien bij aan klimaatadaptatie en aan het verminderen van emissies (EU Green Deal herbebossingsprogramma) en het versterkt het Natuur Netwerk Nederland (NNN) dat over Oostpunt loopt met een voedselbos. Een stadsbos past tenslotte in de doelstelling van de Groenvisie 2020-2050, die recentelijk door de Raad is vastgesteld: een leefbare stad voor mens en dier!
