"Je moet echt wel wat laten zien om toegelaten te worden."
(Ilse van Ispelen)
Ilse van Ispelen en Laura Sintenie maakten via het zij-instroomtraject allebei de overstap vanuit de zorg naar het onderwijs. Zij zijn de eerste twee die het traject bij de Inholland pabo succesvol afronden, en dat ruim binnen de twee jaar dat ze erover mogen doen. Wij vroegen ze naar hun ervaringen. Over een ding zijn ze het roerend eens: “Het is gewoon een heel mooi vak.”
Vanaf september 2018 kun je bij de Inholland pabo het speciale zij-instroomtraject volgen. Dit traject is een van de manieren waarop de overheid probeert het lerarentekort te verminderen. Als je al een hbo- of wo-diploma hebt, dan kun je dankzij dit traject direct al als leraar werken en tegelijkertijd je bevoegdheid halen. Maar je komt er niet zomaar voor in aanmerking.
Toch liep Laura er tegenaan dat soms met scheve ogen naar haar werd gekeken. Want waarom mogen zij-instromers wel al gelijk zonder bevoegdheid voor de klas staan? Laura: “Ik heb me in het begin wel moeten verantwoorden.” Ilse hoorde dit ook van medecursisten, al had ze er zelf geen last van. Ilse: “Er is een heel assessmenttraject voordat je überhaupt mag beginnen. Je moet echt wel wat laten zien om toegelaten te worden.” Laura beaamt dit: “Je wordt niet zomaar voor die klas gezet. Bij mijn schoolbestuur waren er zeventig aanmeldingen, waarvan er uiteindelijk vijftien mochten starten na het assessment. Je krijgt het niet gratis, er is een strenge selectie. En ook gedurende de opleiding kunnen ze aangeven dat het traject toch niet bij je past.” Overigens betekent dit dan niet gelijk dat je helemaal niet geschikt zou zijn voor het onderwijs.
Dat je als zij-instromer direct als leraar voor de klas staat, is behoorlijk pittig. Laura: “Ik weet het nog heel goed, die eerste dag. Je hebt de vakantieverhalen gehad en toen dacht ik: ja, wat nu? Gelukkig sta je eerst met een duo-collega voor de klas en zij heeft me heel fijn begeleid. Wat me hielp die eerste dag, was gewoon denken: het zijn maar kinderen! En ook zei ik tegen mezelf: hup, gewoon doorgaan, doe mee en pas je aan.”
Voor Ilse was het wat makkelijker, omdat zij al twaalf jaar als logopediste voor de school werkte waar ze nu als leraar aan de slag ging. Een school voor speciaal onderwijs, waarbij Ilse al in de klas naast een leraar werkte en ook af en toe zelf voor een klas stond als er iemand ziek was. Maar ook voor haar was het wennen: “Het was voor mij ook heel spannend. Er waren veel teamwisselingen en ik kreeg een nieuwe assistent en een nieuwe duo-collega. En waar ik ook in moest groeien, was dat ik niet meer naar de individuele leerling en een specifiek probleem moest kijken, maar naar het geheel. Om al onze leerlingen zit veel zorg en daar was ik nu eindverantwoordelijk voor. Vroeger werd ik ingeseind bij bijvoorbeeld een spraakprobleem, nu moest ík zorgen dat de juiste mensen werden ingeseind. Dat was echt een leerproces voor mij.”
"Wat me vooral aansprak, is dat je gelijk de praktijk in gaat. Ik ben een doener, laat het me maar ervaren."
(Laura Sintenie)
Behalve dat je gelijk als leraar voor de klas staat en daaraan moet wennen, ga je naar de hogeschool voor lessen en moet je thuis verder studeren. En daarnaast heb je ook nog je privéleven. Toch hebben Laura en Ilse het traject ruim binnen de twee jaar dat ze erover mochten doen afgerond. Een van de dingen die ze allebei deden, was goed plannen. Laura: “Je moet eigenlijk gewoon constant vooruit werken. En je moet er rekening mee houden dat je dingen moet opofferen wat betreft sociale activiteiten. Maar je weet ook dat het een kort traject is, het is tijdelijk.”
Het was dus niet altijd makkelijk. Ilse: “Achteraf vraag ik me weleens af, hoe heb ik dat gedaan? Je moet het alleen doen als je echt gemotiveerd bent, omdat je het een geweldig vak vindt en het prachtig is dat je onderdeel mag uitmaken van iemands leven. Wat mij hielp om het vol te houden: alles opschrijven wat ik moest doen en dan afstrepen. Het visueel maken dat het einde in zicht komt.” Wat Ilse ook hielp, was de steun van haar gezin. “Elke avond wisten mijn kinderen: om zeven uur liggen we op bed, want mama moet leren.”
Dat Ilse aan het zij-instroomtraject mocht starten, was een droom die uitkwam. Na de havo twijfelde ze tussen de pabo en logopedie. Het werd het laatste, maar ze wilde uiteindelijk toch ook naar de pabo. Acht jaar lang had ze die wens al, maar als je al een zorgopleiding hebt gedaan, val je wettelijk onder het veel hogere tarief voor collegegeld. Dit geldt niet voor het zij-instroomtraject, want via subsidie wordt je opleiding betaald. Daarnaast ontvang je ook loon. Nu was de pabo voor Ilse wél haalbaar. Ilse: “Ze haalden me uit de klas om te vertellen dat ik het traject mocht gaan doen. Ik stond toen van blijdschap te huilen op de gang.”
Laura was ergotherapeut en tijdens een stage waarbij ze met kinderen werkte, werd haar al gezegd: je moet juf worden! Dat deed ze niet, want ze wilde eerst als ergotherapeut aan de slag. Laura: “Dat was hartstikke mooi werk, maar niet tot aan mijn pensioen. Wat ik miste, was het werken naar de toekomst.” Ze onderzocht een optie om een opleiding tot onderwijsassistent te volgen, tot iemand haar wees op het zij-instroomtraject, dat bijna ging starten. “Ik dacht, dat ga ik proberen. Dat je gelijk kan werken, gaf een stukje zekerheid. Maar dat was niet de enige motivatie. Wat me vooral aansprak, is dat je gelijk de praktijk in gaat. Ik ben een doener, laat het me maar ervaren. Het is ook een manier om er snel achter te komen of dit is wat je wil. Je moet er gelijk staan. Meters maken. Ik vond dat zo fijn.”
Op de vraag of ze nog iets kwijt willen over hun ervaringen, beginnen ze allebei over de negatieve publiciteit die het onderwijs tegenwoordig regelmatig krijgt. Dat vinden ze jammer. Ilse: “Door de media hebben sommigen er een vertekend beeld van, maar het is echt een geweldig vak. Ik hoop dat dit traject het voor meer mensen mogelijk maakt om leraar te worden. Vier jaar lang studeren is lang niet altijd te doen met een gezin en een baan.” Laura: “Die negatieve aandacht is zo zonde. Laat je er niet gek door maken. Echt niet. Bepaal zelf wat je ervan vindt.”
