"Werk in de zorg ís een leven lang leren, want de zorg verandert continu."
Bart Roest (40) werkt als persoonlijk begeleider in de 24-uursvoorziening Ons Tweede Thuis in Nieuw-Vennep voor mensen met een beperking. Hij woont in Hoofddorp, is getrouwd en heeft twee jongens van 3 en 5 jaar. Zijn vrouw werkt ook in de zorg. Zijn mbo-diploma Sociaal Pedagogisch Werk heeft hij al meer dan 15 jaar op zak. Om nieuwe stappen in zijn loopbaan te zetten doet hij sinds februari de flexibele deeltijdopleiding Social Work (Sociaal Pedagogische Hulpverlening) bij Hogeschool Inholland Haarlem.
"Ik werk in Ons Tweede Huis, een 24-uursvoorziening met mensen die licht tot matig verstandelijk beperkt zijn, mensen met borderline bijvoorbeeld en autisme. Dat is hun problematiek, maar het gaat gewone mensen met eigen normen en waarden die net als jij en ik met respect behandeld willen worden. Ik vind het belangrijk ze een nuttige tijdsbesteding te geven, waarin zij zichzelf gewaardeerd voelen. Door hun beperking zijn ze soms agressief, vooral als ze zich onveilig voelen. Daar doorheen zien te prikken, daar zit mijn uitdaging. Waarom doe je nu zo en waarom reageer je nu zo boos?
Een van onze cliënten, een man van 54, stond - rood hoofd, zweetdruppels op het voorhoofd, een woeste blik in de ogen - te krijsen op de gang. Normaal gaan we er met z'n vieren of vijven op af, leggen hem op de grond en gaan op hem zitten tot hij 'breekt' en gaat huilen. Pas dan kun je weer normaal met hem communiceren. Nu gebeurde dit echter steeds vaker - dagelijks en soms zelfs meerdere keren per dag - dat ik vanuit een spontane ingeving dacht: laat ik eens iets anders proberen. Ik was als eerste ter plaatse en ging bewust voor hem staan, oog in oog, op 20 cm van zijn neus. Hij zag alleen nog maar mij en niet de omgeving. Het enige wat ik zei was: 'je mag me ook gewoon om een knuffel vragen hoor vriend'. Hij omhelsde me en begon keihard te huilen. Vijf minuten hebben we zo gestaan, vervolgens zijn we samen koffie gaan drinken. De rest van de middag was hij als was in mijn handen. Mijn collega's stonden versteld te kijken. Naar aanleiding van deze ingreep zijn we nu ook bezig zijn met de training gentle teaching als alternatieve aanpak. Scheelt ook energie trouwens. Want de harde aanpak kost jezelf ontzettend veel, je bent kapot na afloop.
Omdat ik verder wil komen in mijn vak ben ik sinds anderhalf jaar aan het kijken wat er in mijn organisatie nog meer op de markt is. Er zijn functies die mij trekken, zorgbemiddelaar bijvoorbeeld, maar bij sollicitaties gaat de voorkeur toch vaak naar hbo'ers, zelfs als er niet eens een eis is voor hbo als vooropleiding. Dat vind ik begrijpelijk, maar ook wrang. Wat me ook aanspreekt is het onderwijs. Al eerder was ik onderwijsassistent op een school voor speciaal- en voortgezet speciaal onderwijs, maar kwam daar niet verder omdat ik geen onderwijsbevoegdheid had.
Om mijn hbo-diploma te halen en uiteindelijk mijn onderwijsbevoegdheid via een post-hbo, ben ik de flexibele deeltijdopleiding Social Work gaan doen. De studie is goed in te passen in mijn baan en leven. Vooral de zelfstudie en het digitale trekken me aan. Colleges kan ik online thuis volgen en gewoon even op pauze zetten als ik wat drinken wil halen. En als mijn gedachten afdwalen 'spoel' ik hem gewoon even terug. Ideaal! Op de dinsdagen draai ik nu om de week avonddiensten, dan heb ik overdag, als de kinderen naar de opvang zijn, het hele huis voor mezelf om te leren. Ook in de weekenden heb ik wat uurtjes voor het leren gereserveerd. Soms zit ik tussendoor ook op de bank met mijn laptop, de kinderen een filmpje op tv, ik mijn oordopjes in.
Grootste doorslag om met deze opleiding te beginnen was de mogelijkheid om het propedeuse-assessment te doen. Ik ben hem nu aan het schrijven om te bewijzen dat ik alle stof die daarin staat al beheers. Dan kan ik straks in één keer zestig studiepunten pakken. Ook bij de modules kun je ervoor kiezen deze over te slaan en alleen de toets te doen.
Ondertussen leer ik al nieuwe dingen, zoals motiverende gespreksvoering. Ik voer al heel veel gesprekken met cliënten, ouders, gedragswetenschappers, leidinggevenden. Deze module zet je aan het denken over jouw houding tijdens een gesprek. Hoe zit je erbij, waar ga je zitten ten opzichte van de gesprekspartner. Sommige dingen doe je wellicht al automatisch, maar je gaat er nu bewuster mee om.
Als deze opleiding er niet was, had ik hem via de LOI gedaan, maar daar sta je er helemaal alleen voor. Hier heb je begeleiding en ook belangrijk: medestudenten. Ik zit in een leuke groep van zo'n tien man, allemaal uit dezelfde sector. Je doet opdrachten samen, motiveert en stimuleert elkaar, vooral als je er een keertje doorheen zit.
Wat mij beweegt om te blijven leren zijn de cliënten, zulke fantastische mensen om mee te werken. Werk in de zorg ís een leven lang leren, want de zorg verandert continu. Met deze mensen werken, maakt dat je wilt blijven leren."