Dr. ir. Wina Smeenk is sinds januari 2021 lector Societal Impact Design en daarmee onderdeel van het kenniscentrum Creative Business. Ze zet zich onder meer in voor het Urban Leisure & Tourism Lab Amsterdam, het SLUISlab en het Sustainable Media Lab. Met behulp van het door haar ontwikkelde empathisch Co-design Kompas, empatisch Co-design Canvas, haar mixed-perspectives methodologieën en de empathische Hand-over methode kan zij het onderzoek binnen en de ontwerpkracht van de labs verder helpen. Met als doel: een inclusieve en leefbare samenleving en stad.
Naast haar lectorschap bij Inholland staat Wina midden in de praktijk door opdrachten uit te voeren met haar eigen co-designbureau WiEN’s ontwerperschap. Zo zette ze haar empathisch co-design methoden in om de Into D’mentia-simulator te ontwikkelen in container en virtual reality. Daarnaast gebruikte ze haar methoden bijvoorbeeld in de jeugdzorg en voor de ontwikkeling van een slimme woon- en werkwijk.
Wina is oprichter en primus inter pares van Expertisenetwerk Systemisch Co-design (ESC). Ook is ze voorzitter van Network Applied Design Research (NADR), een gezamenlijk initiatief van Nederlandse designlectoraten van verschillende hogescholen.
Co-design is inherent aan samenwerken. Om tot sociale innovaties te komen voor de samenleving en stad nodigt lector Wina Smeenk graag alle betrokkenen uit. Pas als de verschillende perspectieven zijn vertegenwoordigd (jezelf, de echt betrokkenen en externe experts) kun je tot betekenisvolle ontwerpkansen komen. In de context van de labs betekent dit automatisch de betrokkenheid van bewoners, bezoekers, docenten, studenten, overheden en andere (non-)profit organisaties.
Maatschappelijke uitdagingen zijn urgent en raken iedereen, inclusief politici, burgers, overheidsfunctionarissen, professionals uit het bedrijfsleven, NGO's, ontwerpers en onderzoekers. Het is moeilijk om deze uitdagingen te begrijpen en aan te pakken omdat geen enkele stakeholder of organisatie als enige verantwoordelijk is. Alles is met elkaar verbonden en verandert voortdurend, waardoor uitdagingen over het hoofd gezien worden en belanghebbenden geen belangrijke beslissingen kunnen of willen nemen.
Het Co-Design Canvas is een praktisch en gebruiksvriendelijk hulpmiddel dat de flexibele planning, uitvoering en evaluatie van co-design processen voor multi-stakeholder coalities en facilitators ondersteunt. Dit canvas:
Hoe verschuif je als ondernemer de focus op winst en groei naar het toevoegen van waarde op economisch, ecologisch en maatschappelijk gebied? Met wie moet je samenwerken? En wat zijn de eerste stappen die je kunt nemen? Bij deze vraagstukken komt het Co-Design Canvas uitstekend van pas. Wina gaat in deze podcast met associate lector Gerry Kouwenhoven in gesprek over hoe deze praktische tool uitkomst biedt bij innovatieve samenwerkingen van ondernemers. In deze aflevering van Onderzoekers over de Toekomst hoor je meer over het ondernemen van de toekomst.
In haar lectorale rede zette Wina op 1 december uiteen hoe creatieve professionals een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan de aanpak van maatschappelijke vraagstukken. De wereld wankelt, aldus Wina, en we zullen er met z’n allen voor moeten zorgen dat hij de goede kant op kantelt. Wil je hier meer over weten? Kijk de rede terug via onderstaande video.
De transitie naar een duurzamere samenleving wordt vaak ervaren als een uitdaging die te complex kan lijken om er zelf iets aan te doen. In haar interview met Kees Klomp van circulair platform CIRCL vertelt Wina waarom dit niet zo hoeft te zijn als we principes uit de ontwerpwereld toepassen. Dan kunnen we een maatschappij creëren die voor iedereen werkt.
Wina Smeenk werkt als lector bij Hogeschool Inholland. Daarnaast staat zij midden in de praktijk door opdrachten uit te voeren met haar eigen innovatie- en co-designbureau WiEN’s ontwerperschap. Zo zette ze haar empathisch co-design methoden in om mensen met dementie beter te begrijpen. Maar haar methode gebruikte ze bijvoorbeeld ook voor de ontwikkeling van een slimme woon- en werkwijk.
Wina Smeenk studeerde Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft, waar ze zich specialiseerde in innovatiemanagement en user-centered design, met name gericht op kwetsbare groepen. Ze ging aan de slag als ontwerper en innovatiestrateeg voor diverse bedrijven en combineerde dit al snel met functies in het onderwijs. Zo hielp ze de faculteit Industrial Design aan de TU Eindhoven mee opbouwen als programma- en domeinmanager. In 2010 zette ze haar eigen co-designadviesbureau op om opdrachtgevers te helpen met sociale innovatietrajecten. In 2017 schreef ze samen met Agnes Willenborg Shake it! Een design thinking-spel voor innovatie en transformatie. Als buitenpromovendus aan de TU Eindhoven publiceerde ze in 2019 haar proefschrift Navigating Empathy rond praktijk- en studentencases over haar empathische methoden in co-design.
Wina is getrouwd, heeft twee kinderen en voelt zich thuis in het creatieve Noord-Hollandse dorp Broek in Waterland.
Wina is oprichter en primus inter pares van het Expertisenetwerk Systemisch Co-design (ESC). Daarin doen Hogeschool Inholland, de Haagse Hogeschool, Hogeschool Utrecht en Hogeschool Rotterdam - met steun van een SIA-SPRONG-subsidie - samen met (werkveld)partners ontwerpgericht onderzoek naar methodes om maatschappelijke transities te versnellen. Acht jaar lang verkennen we samen aan de hand van concrete cases welke aanpak houvast biedt bij onzekere veranderprocessen.
